ادامه از نوشتار پیشین
نوشنه نوح هراری
کتاب۲۱ دستور کار برای قرن ۲۱
آیا از تاریخ منحرف شده ایم؟
...در هدف یابی آنها را واداشته تا در قالب مفاهیم آخرالزمانی بیندند، گویی که انحراف تاریخ از مسیرخو دش وفرجام خود تنها به این معنی میتواند باشد که ما اکنون باشتاب به سمت »آرما گدون« )نبرد نهایی میان خیر و شر، قبل از قیامت درحرکتیم.
وقتی توان خود را در رویارویی با واقعیت از دست بدهیم، ذهن ما بر روی سناریوهای فاجعه بار میخکوب میشود. همان گونه که شخصی بعد از تجربة یکسردرد بد دچار توهم ابتلا به یک غدة مغزی سرطانی میشسود، بسسیاری ازلیبرالها هم از این میترسند که برگزیت و ظهور دونالد ترامپ خبر از سقوط تمدن
انسانی میدهد.(دومیتاحدود زیادی صحت دارد اگر جلوگیری نشود)
از کشتن پشه تا کشتن افکار
حس آشفتگی و نگرانی از سرانجام شوم قریب الوقوع، با شتاب در سرعت »نوین سازیفنی« زمانی که فن آوری بسیار پیشرفته جای صنایع کنونی را میگیرد تشدیدمیشود. نظام سیاسی لیبرال در عصر صنعت شکل گرفته تا جهانی از موتورهای بخار،پالا یشگاههای نفتی و دستگاه تلویزیون را هدایت کند، اما برای درگیر شدن با انقلابات جاریِ داده فن آوری و زیست فن آوری ساخته نشده است.
سیاست مداران از درک تکنولوژی عاجزند
سیاست مداران و رأی دهندگان از درک این دو فن آوری جدید عاجزند، حال درمورد هدایت قابلیتهای انفجاری آنها چیزی نمیگوییم. اینترنت شاید بیش از هرعامل دیگری از دهة ۱۹۹۰ دنیا را تغییر داد، اما انقالب اینترنت بیش از آن که بهابتکار احزاب سیاسی رهبری شده باشد، توسط مهندسین هدایت شد. آیا شما تاکنوندر مورد اینترنت رأی داده اید؟ نظام دمکراتیک هنوز برای فهم ضربهای که دریافتکرده، گیج است و آمادگی دریافت ضربههای بعدی، مثل ظهسور هوش مصنوعی و انقلاب توده زنجیریرا ندارد.
شوک کامپیوتری به انسانها
امروزه کامپیوترها نظامیمالی ایجاد کرده اند، که به قدری پیچیده است کهانسانهای معدودی میتواننسد آن را درک کنند. بسه موازات متحول شدن هوشمصنوعی AI ، ما به زودی به نقطهای میرسیم که هیچ انسانی دیگر قادر نخواهد بود تا نظام مالی را درک کند. اما این روند چه تأثیری بر فرآیندهای سیاسی خواهد
گذاشت؟
آیا میتوانید تصورش را بکنید که حکومتی فروتنانه منتظر شود تا یکالگوریتم برایش بودجه یا اصالحات مالیاتی اش را تصویب کند؟ در عین حال شبکة و ارزهای رمزنگاری شده، مثل یلیت ‐ یلیت ‐ توده زنجیر »پی یر تو پی یر« - - peer to peer بیت کوین، میتوانند نظام پولی را کامال دگرگون کنند، به گونهای که اصالحات مالیاتی افراطی اجتناب ناپذیر خواهد شد. به عنوان مثال، مالیات بستن به دلار میتواند کار
غیرممکن یا نامربوطی شود، زیرا اکثر معامالت ارز ملی، یا هیچ ارز دیگری را به طورصریح تبدیل نمیکنند. از این رو شاید حکومتها ملزم شوند مالیاتهای کامال ً جدیدی وضع کنند مثال مالیات بر اطلاعات که میتواند مهم ترین منبع اقتصادی وتنها قابل منبع تبدیل در خیل عظیم معامالت باشد(. آیا نظام سیاسی قبسل از این کهبه ورشکستگی مالی برد بحران خود را برطرف خواهد کرد؟
الگوهای کامپیتری ذهن ما را تغییر میدهند اما
حتی باز هم مهم تر این است که انقالبهای دوگانة داده فن آوری و زیست فن آوری شاید بتوانند نه فقط اقتصادها و جوامع، بلکه خودِ اندام و ذهن ما را هم بازسازی کنند. ما انسانها در گذشته آموخته ایم تا دنیای بیرونی را تحت کنترل خود درآوریم، اما کنترل بسیار ناچیزی بر دنیای درونی خود داریم. ما میدانستیم چگونه سدیبسازیم تا از سیل رودی جلوگیری کنیم، اما نمیدانیم چگونه پیر شدن بدن را متوقف
کنیم. ما میدانستیم چطور یک نظام آبیاری را طراحی کنیم، اما هیچ چیز راجع بهطراحی مغز نمیدانیم.
اگر پشهها در گوش ما وزوز میکردند و مزاحم خواب ما میشدند، ما میدانستیم چطور پشهها را بکشیم، اما اگر فکری در ذهن مان وزوزمیکرد و ما را تمام شب بیدار نگه میداشت، نمیدانستیم چطور آن فکر را بکشیم.
انقلابات زیست فن آوری و داده فن آوری امکان کنترل دنیای درونی را به مامیدهند و ما را قادر میسازند تا زندگی را مهندسی و تکثیر کنیم. ما میآموزیم مغزرا طراحی کنیم و زندگی را طولانی کنیم، و افکار را در درون خود بکشیم. اما کسی نمیداند چه پیامدهایی در انتظار است. انسانها همواره ماهرانه ابزار ابداع کرده اند، امادر استفادة خردمندانه از آن چندان اقبالی نداشته اند. ...
ادامه دارد
امیر تهرانی
ح.ف